Brand quality tha tak a ni.
Liagan-Away: Philippines tuipui kama indona thleng
Philippine Archipelago-ah hian khawvela tuipui ecosystem hausa ber ber thenkhat an awm a ni., mahse, an ram tuipui kama tui awmte chu a thilsiamte hmang tangkai tumtu stakeholder hrang hrangte tan indona hmun a lo ni ta a ni. Chutiang hmun pakhat chu Liagan Island in Mindanao a ni a, chu chu Philippines-a tui in dodal tam ber zinga mi a ni ta a ni.
Liagan Island hi Bohol tuipui kama awm, Surigao Strait chhim lam, leh Dinagat Islands chhim lam atanga lo awm a ni. He thliarkar hi coral reef system hausa takin a hual vel a, chu chu tuipui nungcha chi hrang hrang awmna a ni. A chhungah hian ramngaw chi hrang hrang a awm bawk a, chutah chuan sangha chi hrang hrang awmna hmun a ni a, chutah chuan sangha chi hrang hrangte pawh a tel a, chutah chuan Duong 2010-ah pawh a tel a ni.
Hun rei tak chhung chu he thliarkar hi pawn lam mite tan chuan hriat a la ni lo., mahse, Philippines sorkarin ramdang company-te hnena Liagan Island chhehvela tui awmte chhui turin ramdang company-te hnena mining permit a pek khan thil a danglam ta a ni. Company-te chu mineral nickel, cobalt, leh copper ang chi minerals lak chhuah theihna pek an ni a, he hmalakna hian he hmalakna hian stakeholder hrang hrang, island-a natural resources{3}-te humhim tura beitu fierce indona a tichhuak a ni.
Environmental group-te chuan he thliarkara ecosystem chhe thei tak chhiatna thleng thei tur ngaihtuahin, mining hnathawh tihtawp tumin campaign an kalpui a ni. Tualchhung sangha mantu engemaw zatin an dodalna thu an sawi bawk a, a chhan chu mining hnathawh hian chu lai hmuna sangha awm zat chu a nghawng tan tawh a ni.
A lehlamah chuan, mining company-te chuan an hnathawh chuan tualchhung mite tan economic lama hlawkna a thlen dawn tih an sawi a. Mining hnathawh hian tualchhung mite tan hna a siam ang a, chu lai hmuna infrastructure project mamawh tak tak a pe ang. an ti bawk.
Chu buaina chu rang takin a pung a, a lam leh lam inkara buaina chu a lo thleng ta a ni. Sorkar chuan a tawpah a rawn inrawlh a, buaina chinfel dan tur zawng turin inrawnkhawmna hrang hrang neih a ni.
Kum 2017 khan inremna siam a ni a, mining company-te chu an hnathawhna hmuna nghawng a neih tlem theih nan an hnathawhna chu tihtlem turin an ti a ni. An sum lakluh atanga za zela pakhat chu trust fund-ah an pe tur a ni bawk a, chu chu area chhunga conservation project. sum hmanna atan hman a ni ang.
Mahse, Liagan Island Waters beihna chu a tawp tawh lo. Mining company-te chuan he hmun hi an chhui chhunzawm zel a, environment group-te chuan an inremna thute chu an zawm theih nan an fimkhur hle a ni.
Chubakah, Liagan Island hi Philippines-a hmun pakhat chauh a ni lo a, lung laihchhuah hna thawh hian stakeholder hrang hrangte inkara buaina a siam a, Palawan-ah pawh stakeholder hrang hrangte inkara buaina a chhuak a, chu chu Philippines-a thliarkar dang Palawan-ah a ni a, environmental group-te chuan he thliarkar natural resources. tichhe thei tur mining activities tihtawp tumin hma an la mek a ni.
Philippines tuipui kama indona chu boruak thianghlim humhalh mai mai a ni lo va; Ram economy leh a mipuite hmalam hun tur chungchang pawh a ni. Philippines, a thliarkar 7,641 awmnaah hian khawvela tuipui ecosystem hausa ber zinga mi a ni a, mi maktaduai tam takte eizawnna a pe a ni. Mahse, ram hian harsatna tam tak a tawk bawk a, chutiang chu retheihna leh inzawmna nei lo tura invenna mamawhna leh invenna atana mamawh tur a ni. Hrehawmna chinfelna nghet zawng rawh..
Liagan Island tana indona chu thil awmdan ropui takah chuan a te deuhin a lang thei a, mahse Philippines-a hmachhawn tur thil lian zawk microcosm a ni. Tunah hian kan thilsiamte humhim turin kan che tur a ni tih hriattirna a ni a, economic hmasawnna leh environment humhalhna. balance theihna tur kawng kan zawng a ni.